Porażenie nerwu twarzowego (tzw. porażenie Bell’a) jest samoistnym porażeniem mięśni połowy twarzy. Twarz unerwiona jest przez dwa nerwy twarzowe (VII nerw czaszkowy). Lewy zaopatruje lewą połowę twarzy, a prawy – prawą połowę twarzy. Porażenie nerwu twarzowego pojawia się często bez konkretnej przyczyny u osób w każdym wieku . Porażenie Bell’a dotyczy jednego nerwu.
Porażenie Bella jest wynikiem uszkodzenia jądra nerwu twarzowego w pniu mózgu lub jego włókien.
1) Obwodowe porażenie nerwu twarzowego – występuje wtedy, gdy porażenie zlokalizowany jest w obrębie samych włókien nerwu twarzowego, objawy dotyczą całej jednej strony twarzy po stronie uszkodzenia nerwu.
2) Ośrodkowe porażenie nerwu twarzowego – związane jest ono z uszkodzeniem jądra nerwu twarzowego, w jego przebiegu dolegliwości dotyczą przeciwnej co do uszkodzenia strony twarzy, a do tego porażenie dotyczy tylko mięśni dolnej połowy twarzy.
Jakie są objawy porażenia nerwu twarzowego?
Podstawowymi narzędziami diagnostycznymi w przypadku porażeń nerwu VII są przede wszystkim wywiad i badanie przedmiotowe. Aby prawidłowo zdiagnozować porażenie nerwu twarzowego oprócz pojawienia się wspomnianych objawów należy wykonać kilka badań . Podstawowymi badaniami jest elektroneurografia oraz elektromiografia. Pierwsze ocenia stan nerwów obwodowych, a drugie ocenia cechy odnerwienia mięśni. Można dodatkowo wykonać tomografie komputerową kości skroniowych.
Leczenie uszkodzenia nerwu twarzowego powinno być zróżnicowane ze względu na przyczynę. Zazwyczaj sprowadza się ono do terapii przyczynowej i rehabilitacji (leczenie trombolityczne w udarach niedokrwiennych mózgu, leki immunomodulujące w SM, operacje guzów, antybiotyki w boreliozie).
Aby pobudzić nerw twarzowy należy wykonywać kilka razy dziennie ćwiczenia mimiczne oraz wykonywać specjalne techniki masażu. W przypadku idiopatycznego porażenia nerwu twarzowego, czyli tzw. porażenia Bella (stanowi ok 90%) aktualnie zalecanym postępowaniem jest włączenie leczenia steroidami . Z reguły rehabilitacja trwa od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy w zależności od stopnia uszkodzenia nerwu twarzowego.